Veelstippig Aziatisch lieveheersbeestje

Beschrijving van het veelstippig Aziatisch lieveheersbeestje

Leefgebied

Het natuurlijke verspreidingsgebied van het veelstippig Aziatisch lieveheersbeestje is Oost-Azië. Hij komt van oorsprong voor in China, Japan, Korea, Mongolië en het oosten van Rusland.

De soort wordt sinds 1916 in veel gebieden met succes gebruikt voor biologische ongediertebestrijding. In veel gebieden zijn ze ontsnapt uit kassen of werden ze op min of meer ongecontroleerde wijze in het wild vrijgelaten.

De kever heeft zich nu bijna over de hele wereld verspreid.

Habitat en biotoop

Het veelstippig Aziatische lieveheersbeestje leeft in verschillende biotopen. De belangrijkste biotoop is stedelijke gebieden waar ze in grote aantallen voorkomen. Ze overwinteren vaak binnenin gebouwen.

Een andere biotoop waar ze minder algemeen voorkomen zijn droge gebieden zoals de Veluwe.

Herkenning

De kevers bereiken een lichaamslengte van zes tot acht millimeter en zijn vijf tot zeven millimeter breed. Ze hebben een extreem variabele kleur. De kleur van de dekvleugels varieert tussen lichtgeel en donkerrood; de zwarte vlekken, waarvan de kevers er meestal 19 hebben, kunnen zo uitgesproken zijn dat het lijkt alsof een zwarte kever rode stippen heeft. De zwarte stippen kunnen ook zwak of geheel afwezig zijn.

Het halsschild is lichtgeel en wordt gekenmerkt door een zwarte “M”- of “W”-vormige markering in het midden. Dit kenmerk kan zo uitgesproken zijn dat het gehele middelste deel van het halsschild zwart is en alleen de zijkanten licht zijn.

Larven

De larven hebben een zwart tot blauwgrijze basiskleur en hebben min of meer lange borstelharen met twee tot drie vertakkingen over het hele lichaam.

De buik is op de eerste vijf segmenten aan beide zijden van de rug oranje, inclusief de borstelharen die zich daar bevinden. Daarnaast is er nog een oranje borstel aan beide zijden van het vierde en vijfde buiksegment, dichter bij de achterkant.

Erg jonge larven zijn aanvankelijk geelgroen en hebben zwarte borstelharen. Later wordt de lichaamskleur donker en ontwikkelen zich de oranje gebieden.

Voedsel

Deze kevers eten voornamelijk bladluizen, schildluizen, kevers en hun larven en poppen, en kunnen zelfs kannibalistisch zijn. Ze kunnen wel 100 tot 270 bladluizen per dag eten.

De larven eten de eieren, larven en poppen van hun eigen en andere soorten lieveheersbeestjes.

Weetjes

• Het veelstippig Aziatisch lieveheersbeestje kan wel 100 tot 270 bladluizen per dag eten.
• Deze kevers kunnen tijdens de oogst per ongeluk tussen de druiven terechtkomen. Wanneer ze worden geplet, kunnen ze een onaangename geur en smaak aan de wijn geven, wat de kwaliteit van de wijn kan bederven.

Gedrag

Lieveheersbeestjes planten zich niet voort en eten niet tijdens de winterslaap. In dit opzicht vormen ze geen bedreiging voor gebouwen.

De soort heeft weinig natuurlijke vijanden, omdat ze, net als de meeste lieveheersbeestjes, een gele, bitter smakende en giftige hemolymfe kan afscheiden door middel van reflexbloedingen wanneer hij wordt bedreigd.

Het Aziatische lieveheersbeestje is minder vatbaar voor ziekten dan Midden-Europese soorten. Door hun ziekteresistentie en met behulp van microsporidia, die ze als biowapen gebruiken, behalen de invasieve kevers uit Oost-Azië een aanzienlijk selectievoordeel. Zo slagen ze erin de inheemse soorten steeds meer te verdringen.

Voortplanting

Het vrouwtje legt haar gele, ovale eieren op planten waarop bladluizen zitten. Na drie tot vijf dagen komen de larven uit de eieren en ontwikkelen ze zich in twee weken verder. Gedurende deze periode kan een enkele larve tot wel 1200 luizen opeten. Na drie vervellingen vindt de verpopping plaats die nog eens vijf tot zes dagen duurt, waarna de imago tevoorschijn komt.

Volwassen dieren leven doorgaans tussen de 30 en 90 dagen, afhankelijk van de temperatuur. Sommige kunnen echter wel 3 jaar oud worden. Meestal zijn er meerdere generaties per jaar.

Predatie

Predatoren zijn vogels, spinnen die lieveheersbeestjes in hun webben vangen, andere insecten (roofinsecten, zoals gaasvliegen en loopkevers) en parasitaire wespen die hun eitjes in de larven van lieveheersbeestjes leggen, waardoor de larven uiteindelijk sterven.

Bedreiging en bescherming

Het veelstippig Aziatisch lieveheersbeestje wordt niet als bedreigd beschouwd. Het is een invasieve soort die zich over de hele wereld heeft verspreid en in veel gebieden een plaag vormt. Ze zijn zeer succesvol in het koloniseren van nieuwe gebieden en hebben weinig natuurlijke vijanden buiten hun oorspronkelijke leefgebied.

Bronnen

• Aziatisch lieveheersbeestje. (2024, mei 2). Wikipedia, de vrije encyclopedie. Opgehaald 14:51, januari 8, 2025 van https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Aziatisch_lieveheersbeestje&oldid=67471939.
• EIS Verspreidingsatlas Insecten, Veelstippig Aziatisch lieveheersbeestje, 8 januari 2025, NDFF Verspreidingsatlas | Harmonia axyridis f. succinea – Veelstippig Aziatisch lieveheersbeestje
• Aziatisch lieveheersbeestje Harmonia axyridis, Nederlands Soortenregister, Aziatisch lieveheersbeestje Harmonia axyridis | Nederlands Soortenregister, Geraadpleegd op 8 januari 2025
• Seite „Asiatischer Marienkäfer“. In: Wikipedia – Die freie Enzyklopädie. Bearbeitungsstand: 16. Oktober 2024, 07:54 UTC. URL: https://de.wikipedia.org/w/index.php?title=Asiatischer_Marienk%C3%A4fer&oldid=249468969 (Abgerufen: 8. Januar 2025, 14:51 UTC)
• Wikipedia contributors. (2024, December 4). Harmonia axyridis. In Wikipedia, The Free Encyclopedia. Retrieved 14:52, January 8, 2025, from https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Harmonia_axyridis&oldid=1261181598