Groene zandloopkever

Beschrijving van de groene zandloopkever

Leefgebied

De groene zandloopkever komt wijdverspreid voor in het Palearctische gebied.

Europa

Hij komt in het grootste deel van Europa voor, maar niet in het uiterste noorden. Noordelijk komt de soort voor tot aan Lapland.

Nederland

In het oosten van Nederland is de groene zandloopkever, vooral op de hogere gronden, niet zeldzaam.

Habitat en biotoop

Hij leeft in zonnige, droge gebieden, vooral met zand- en kleigronden van laaglanden tot in de bergen. Ze zijn te vinden van april tot september.

Herkenning

De groene zandloopkever is 12 tot 15 mm lang en vrij plat. Het lichaam is meestal heldergroen van kleur maar er zijn ook blauwe en bruine kleurvarianten.

Op elke dekvleugel bevindt zich achter het midden een geelwitte vlek en drie tot vijf andere vlekken van dezelfde kleur op de rand. De kleuren en de markeringen variëren bij de verschillende ondersoorten.

De kop is voorzien van grote, koepelvormige samengestelde ogen en lange, rechte, ongebogen antennes en een krachtige witte tot lichtbruine bovenlip. Met de helder koperrode antennes kan hij zijn omgeving zeer nauwkeurig waarnemen.

Hij heeft indrukwekkende bovenkaken en naaldscherpe tanden. Deze krachtige kaken zijn ideaal om prooien te grijpen en door te slikken.

Het halsschild is smaller dan de kop. De dekvleugels zijn breder dan de kop en lopen vrijwel evenwijdig en eindigen samen in een vlakke welving.

De buik en het achterlijf zijn net als de antennes helder koperrood van kleur. De lange en slanke poten hebben dezelfde kleur en zijn voorzien van witte haren, en worden groen naar de tarsi toe. Met de lange poten kan hij met een snelheid van ongeveer 60 cm per seconde kan rennen.

Larven

Niet minder indrukwekkend en roofzuchtig is de larve van de groene zandloopkever, die uit het ei komt in kleine gaten die de volwassen kever in de zandgrond heeft gegraven.

Groene zandloopkevers hebben haken aan het vijfde abdominale segment om zich te kunnen verankeren in het hol. Ze hebben een grote, schepachtige kop met sikkelvormige mandibels. Wanneer de larven volgroeid zijn, trekken ze zich terug in het hol. De ingang van het hol wordt afgesloten. Hierin verpoppen de larven.

Voedsel

Volwassen groene zandloopkevers zijn opportunistische roofdieren die zich voeden met een verscheidenheid aan kleine ongewervelden zoals spinnen, rupsen en mieren waar ze met hun scherpe tanden gemakkelijk het exoskelet van kunnen binnendringen om deze vervolgens leeg te zuigen.

Ze staan ​​erom bekend dat ze bij holen wachten en insecten overvallen als ze eruit komen.

Weetjes

• Ondanks dat ze een geducht roofdier zijn, is de groene zandloopkever een belangrijke bio-indicator. Ze zijn extreem gevoelig voor veranderingen in de omgeving en hun aanwezigheid in een ecosysteem is een geweldig teken dat de omgeving gezond is en niet verstoord mag worden.
• Groene zandloopkevers kunnen vliegen en tijdens de vlucht maken ze een luid zoemend geluid. Deze kevers zijn sterke vliegers en kunnen snel van het ene gebied naar het andere bewegen.
• Ze kunnen heel goed van dichtbij zien, waardoor ze hun prooien kunnen verrassen.

Gedrag

De larven leven in zelf gegraven holen van enkele millimeters in diameter en tot 40 centimeter diep. Net als de volwassenen hebben ze een roofzuchtig dieet.

Ze gaan bij de opening zitten, die ze afsluiten met hun halsschild en kop. De grote, puntige tang steekt naar buiten. Als een prooi binnen een afstand van ongeveer vier centimeter nadert, wordt deze vastgegrepen en vervolgens opgegeten.

Als er gevaar dreigt, zoeken ze veiligheid door zich terug te trekken in hun gang.

Voortplanting

Als een mannetje tot paring wil overgaan met een vrouwtje, en het vrouwtje is onwillig, dan kromt zij haar achterlichaam om zich zo op de rug te werpen en het mannetje af te schudden.

Eitjes

Vrouwtjes maken verticale holen in de zanderige ondergrond. Elk vrouwtje legt één ei per hol. De eieren worden vervolgens afgedekt tegen roofdieren. De eitjes komen, afhankelijk van de temperatuur, na ongeveer 30 dagen uit.

Larve

Na het uitkomen, klimmen de larven omhoog in hun holen. Larven doorlopen drie groeistadia, instar genoemd. Ze kunnen meerdere jaren in hun holen blijven.

Ze overwinteren meestal in het tweede stadium, soms in het derde stadium.

Pop

In de zomer of soms het voorjaar van het tweede jaar vindt de verpopping plaats. Dit duurt een paar weken. De volwassen kever ontpopt uiterlijk in het najaar en blijft in de popruimte onder de grond, waar hij overwintert.

Adult

Volwassen groene zandloopkevers zijn de hele zomer actief. Ze kunnen zich bijna onmiddellijk voortplanten. Volwassenen beginnen de levenscyclus opnieuw door eieren te leggen in holen.

De volwassen groene zandloopkevers hebben een relatief korte levensduur en leven doorgaans slechts enkele maanden voordat ze het einde van hun levenscyclus bereiken.

Predatie

Hoewel deze insecten zelf roofdieren zijn, kunnen ze ook ten prooi vallen aan andere insecten zoals de sluipwespen en wolzwevers die hun larven parasiteren.

Predatoren van de groene zandloopkever zijn onder meer vogels, mijten, roofvliegen, libellen, andere soorten zandloopkevers en kleine gewervelde dieren.

Bedreiging en bescherming

De groene zandloopkever heeft te maken verschillende bedreigingen zoals de vernietiging en fragmentatie van hun natuurlijke leefgebieden, klimaatverandering en verstoring door recreatie.

Verder vormen intensieve landbouwpraktijken een bedreiging zoals het gebruik van pesticiden en herbiciden.

In Nederland valt de groene zandloopkever onder de Wet natuurbescherming, wat betekent dat hun leefgebieden beschermd zijn en dat er maatregelen worden genomen om hun populaties te behouden.

Bronnen

• Groene zandloopkever. (2024, december 27). Wikipedia, de vrije encyclopedie. Opgehaald 17:21, januari 2, 2025 van https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Groene_zandloopkever&oldid=68641502.
• NDFF Verspreidingsatlas | Cicindela campestris – Groene zandloopkever, 2 januari 2025
• Groene zandloopkever Cicindela campestris | Nederlands Soortenregister, Geraadpleegd op 2 januari 2025
• Seite „Feld-Sandlaufkäfer“. In: Wikipedia – Die freie Enzyklopädie. Bearbeitungsstand: 5. Juni 2023, 17:09 UTC. URL: https://de.wikipedia.org/w/index.php?title=Feld-Sandlaufk%C3%A4fer&oldid=234342615 (Abgerufen: 2. Januar 2025, 17:23 UTC)
• Wikipedia contributors. (2024, October 24). Cicindela campestris. In Wikipedia, The Free Encyclopedia. Retrieved 17:23, January 2, 2025, from https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Cicindela_campestris&oldid=1253155037