Verspreiding van de gewone krulzoom
De gewone krulzoom komt voor in Europa, Noord-Azië, Noord-Afrika, Noord-Amerika en Australië. In Europa komt deze soort voor van de Middellandse Zee tot de boreale zone.
De verspreiding in Nieuw-Zeeland is waarschijnlijk te wijten aan introductie.
In Nederland komt de gewone krulzoom zeer algemeen voor, maar in het Noordelijk kleidistrict en het Fluviatiel district komt de soort vrij algemeen voor.
Habitat
De gewone krulzoom is een mycorrhiza-schimmel die een symbiose kan vormen met een breed scala aan naald- en loofbomen waaronder fijnspar, zilverberk, beuk, haagbeuk en grove den. Buiten bosgebieden zijn dat vooral zilverberk en haagbeuk. Naast bossen komt deze soort ook voor in tuinen, parken, heidevelden en bermen.
Deze zwam is een saprofyt, wat betekent dat hij leeft op dode of rottende organische stof. De gewone krulzoom heeft een voorkeur voor zure, frisse tot vochtige grond, maar kan ook groeien op neutrale en alkalische substraten. Droge en natte locaties worden ook getolereerd.
De vruchtlichamen verschijnen van de vroege zomer tot de eerste nachtvorst. De belangrijkste bevruchting vindt plaats van augustus tot oktober.
Beschrijving
De gewone krulzoom heeft een middelgroot tot groot vruchtlichaam met een hoed en een steel. De steel staat meestal centraal, maar kan soms iets excentrisch zijn.
De 5 tot 11 cm brede hoed is op jonge leeftijd bol en gewelfd, maar wordt platter naarmate hij groeit en heeft bij oude exemplaren meestal een duidelijk trechtervormig ingedeukt centrum. De hoed kan geelbruin tot roodbruin van kleur zijn en is op jonge leeftijd viltig, maar wordt na verloop van tijd kaal en wordt dan wat glanzend. De rand van de hoed blijft fijn viltig en is zelfs bij oude vruchtlichamen opgerold en wordt bij vochtig weer wat vettig tot licht slijmerig. De rand van de hoed is vaak gegroefd.
De lamellen kunnen gemakkelijk worden gescheiden van het vruchtvlees van de hoed en zijn aflopend aan de stengel gehecht en zijn gedeeltelijk gevorkt. De lamellen zijn aanvankelijk geelbruin, maar worden bij oudere paddenstoelen donkerbruin. Als er druk op wordt uitgeoefend, worden de lamellen onmiddellijk bruin en blijven de vlekken zwartbruin.
De vaak licht gebogen steel is cilindrisch, soms iets verdikt naar de basis toe en 3 tot 8 cm lang en 0,5 tot 2 cm dik. De kleur van de steel is iets lichter dan de hoed en is vaak gestreept. De steel wordt bruin als er druk op wordt uitgeoefend. Het zachte vruchtvlees is lichtbruin en wordt donker wanneer het wordt beschadigd.
De ellipsvormige sporen zijn okerbruin en zijn 7,5 tot 9 bij 5 tot 6 μm groot.
Weetjes
- De gewone krulzoom is niet eetbaar. Hij is zelfs giftig. Het eten ervan kan leiden tot misselijkheid, braken, diarree en koorts. In ernstige gevallen kan het zelfs dodelijk zijn.
- Door de sterke, onaangename geur wordt deze zwam ook wel “stinkzwam” genoemd. Deze geur wordt veroorzaakt door de giftige stof die in de zwam zit.
- De gewone krulzoom is een van de grootste paddenstoelen in Europa. Hij kan wel tot 20 cm in diameter worden.
Bronnen
- Gewone krulzoom. (2023, oktober 28). Wikipedia, de vrije encyclopedie. Opgehaald 11:55, november 30, 2023 van https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Gewone_krulzoom&oldid=66216798.
- NMV Verspreidingsatlas Paddenstoelen, Gewone krulzoom, 30 november 2023, https://www.verspreidingsatlas.nl/0104020
- Seite „Kahler Krempling“. In: Wikipedia – Die freie Enzyklopädie. Bearbeitungsstand: 19. April 2020, 18:55 UTC. URL: https://de.wikipedia.org/w/index.php?title=Kahler_Krempling&oldid=199063770 (Abgerufen: 30. November 2023, 17:50 UTC)
- Wikipedia contributors. (2023, November 7). Paxillus involutus. In Wikipedia, The Free Encyclopedia. Retrieved 17:52, November 30, 2023, from https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Paxillus_involutus&oldid=1183907008
Paxillus involutus | |
Taxonomie | |
---|---|
Rijk | Fungi (Schimmels) |
Stam | Basidiomycota |
Klasse | Agaricomycetes |
Orde | Boletales (Boleten) |
Familie | Paxillaceae |
Geslacht | Paxillus |
Herkenning | |
Hoed | Bol en gewelfd |
Hoedhoogte | |
Hoedbreedte | 5-11 cm |
Steellengte | 3-8 cm |
Steeldikte | 0,5-2 cm |
Sporenkleur | Okerbruin |
Sporen diameter | 7,5-9 bij 5-6 μm |
Geur | Sterk, onaangenaam |
Smaak | Niet eetbaar |
Verspreiding | |
Nederland | Zeer algemeen |
Wereld | Europa, Noord-Azië, Noord-Afrika, Noord-Amerika en Australië |
![]() Verspreidingskaart gewone krulzoom | |
Bedreiging | |
Rode Lijst 2008 | Thans niet bedreigd |
Ecologie | |
Habitat | Loofbossen |
Groeitijd | Juli-oktober |
Ontdek meer van Fauna & Flora
Abonneer je om de nieuwste berichten naar je e-mail te laten verzenden.