Gekraagde aardster

  • Gekraagde aardster
  • Gekraagde aardster
  • Gekraagde aardster

Verspreiding van de gekraagde aardster

De gekraagde aardster is wijdverspreid en komt voor in Azië, Australië, Europa, de Canarische Eilanden en Afrika. In Noord-Amerika komt de soort in alle staten voor, inclusief Hawaï, en loopt het verspreidingsgebied van Canada tot Mexico. In Midden- en Zuid-Amerika is de schimmel waargenomen in Panama, Trinidad en Tobago, Argentinië, Brazilië en Chili.

In Europa komt deze soort vrij algemeen voor van de Middellandse Zee tot aan de 63e breedtegraad.

In Nederland is het de meest algemene aardster en het talrijkst in de duinen langs de kust in het Wadden- en Renodunaal district. Verder komt de soort verspreid, maar minder talrijk, voor door vrijwel het hele land.

Habitat

De gekraagde aardster is een algemene soort in loofbossen, parken, duingraslanden en zelfs op gestort puin en kerkhoven. Hij groeit soms solitair, maar meestal in kleine groepjes op de grond of tussen bladeren. De voorkeur gaat uit naar zandige, ook wel vrij lemige, al dan niet kalkrijke, droge tot matig vochtige bodems. De soort ontbreekt in moeras- en veengebieden en in broekbossen.

De gekraagde aardster staat vaak op plaatsen met een verstoorde bodem en op relatief voedselrijke standplaatsen, zeer vaak onder brandnetels of bramenstruiken.

Beschrijving

De gekraagde aardster is een middelgrote tot grote aardster, meestal met een duidelijke opstaande vlezige kraag om het bolletje. Het bolletje is ongesteeld en zit vaak in een verdieping van de slippenkrans en is meestal licht grijsbruin.

Deze aardster begint ondergronds en steekt later ongeveer voor de helft boven de grond uit en is meestal ui- of peervormig (met de punt omhoog). Bij rijping splijt de buitenwand in diverse slippen waardoor de binnenkant iets omhoog wordt getild.

In gesloten toestand is de diameter 3 tot 5 cm. Wanneer deze volledig geopend is, bedraagt de diameter van top naar top 5 tot 10 cm.

Wanneer de zwam rijp is, scheurt de buitenste schil (exoperidia) in vier tot acht puntige, geelachtig tot lichtbruine, slippen, die ver naar achteren buigen en de ongesteelde, lichtbruine, bolvormige sporenzak onthullen. Deze heeft een diameter van 2,5 tot 4 cm. 

De binnenhuid (endoperidia) is flinterdun; aan de bovenkant zit het peristoom, dat de sporen vrijgeeft en omgeven is door een lichter gekleurd hof. De sporenmassa is aanvankelijk stevig en bleek, maar wordt later poederachtig en donkerbruin.

De sporen zijn rond, wratachtig en 3,5 tot 4,5 micrometer breed. De basidia hebben 2 tot 4 sporen, de sterigmata zijn tot 20 µm lang en cystiden ontbreken.

Weetjes

  • Hoewel de vruchtlichamen niet-giftig zijn, zijn ze taai en vezelig.

Bronnen

Geastrum triplex

Taxonomie

RijkFungi (Schimmels)
StamBasidiomycota
KlasseAgaricomycetes
OrdeGeastrales
FamilieGeastraceae
GeslachtGeastrum

Herkenning

HoedUi- of peervormig; openstaand met vlezige kraag
Hoedhoogte
HoedbreedteDicht: 3-5 cm; open 5-10 cm
Steel
Steelhoogte
Steeldikte
SporenkleurDonkerbruin
SporenBolvormig, 3,5-4,5 µm
GeurNiet merkbaar
SmaakWeinig smaak

Verspreiding

NederlandTalrijkst in de kustduinen. Verder verspreid in vrijwel heel Nederland, maar minder talrijk.
WereldAzië, Australië, Europa, de Canarische Eilanden, Afrika, Noord-Amerika, Zuid-Amerika
Gekraagde aardster
Verspreidingskaart gekraagde aardster

Bedreiging

Rode Lijst 2008Thans niet bedreigd

Ecologie

HabitatStruwelen, duinen
GroeitijdZomer tot de herfst

Ontdek meer van Fauna & Flora

Abonneer je om de nieuwste berichten naar je e-mail te laten verzenden.

Scroll naar boven