Platte tonderzwam

Verspreiding van de platte tonderzwam

De platte tonderzwam komt in Europa en Noord-Amerika, evenals in Trinidad, Panama, Colombia en Venezuela. In Nederland komt de zwam zeer algemeen voor in het gehele land en is recent toegenomen.

Habitat

De platte tonderzwam komt gedurende het hele jaar algemeen voor op stammen en stronken van loofbomen en soms op naaldbomen. De platte tonderzwam is parasitair (saprofyt).

Beschrijving

Het vruchtlichaam is meerjarig, dik tot afgevlakt consolevormig en is 10-30 centimeter breed en 5-40 cm lang, kaneelkleurig tot roestbruin. De dikte bedraagt 2-8 cm. Het concentrisch gegroefde en onregelmatig gebogen oppervlak van de hoed is grijs tot donkerbruin met een dunne korst die kan worden ingedrukt. De vruchtlichamen zijn vaak bedekt met cacaobruin sporenpoeder. De rand van jonge vruchtlichamen is wit en rond, terwijl oude exemplaren dun en scherp zijn.

De onderkant van de hoed is fris witachtig en wordt bruin wanneer deze ingedrukt wordt. Aan de onderkant bevinden zich ongeveer 5 tot 6 poriën per mm. Deze poriën zijn wit, erg klein en meestal rond. Omdat de zwam in de loop van meerdere jaren is gegroeid, kunnen de buisjes van de poriën in meerdere lagen zijn gevormd. De lengte van de buisjes varieert van 5 tot 20 mm. Het vlees heeft een taaie, houtachtige structuur.

De sporen zijn roestbruin met een fijn zwart oppervlak dat onder de lichtmicroscoop glad lijkt. De vorm is ellipsvormig met een grootte van 5,5-8,5 µm.

Weetjes

• In de poriën worden niet zelden eitjes gelegd door de tempelgalvlieg (Agathomyia wankowiczi), die tepelvormige gezwellen (gallen) aan de onderkant van de schimmel veroorzaken. De larven komen door de opening van de gal naar buiten waarna ze zich verpoppen en uitvliegen.
• In vroeger tijden werd van de platte tonderzwam poeder gemaakt voor gebruik in tondeldozen. Het is een houtige zwam, die niet eetbaar is.
• De Anne Frank-boom in Amsterdam kreeg last van rot van de platte tonderzwam voordat deze in 2010 omviel.

Bronnen

• Platte tonderzwam. (2020, oktober 22). Wikipedia, de vrije encyclopedie. Opgehaald 10:47, oktober 22, 2020 van https://nl.wikipedia.org/wiki/Platte_tonderzwam
• Seite „Flacher Lackporling“. In: Wikipedia – Die freie Enzyklopädie. Bearbeitungsstand: 3. September 2021, 22:12 UTC. URL: https://de.wikipedia.org/wiki/Flacher_Lackporling (Abgerufen: 5. November 2021, 16:20 UTC)
• Platte tonderzwam. In: NMV Verspreidingsatlas Paddenstoelen, 25 november 2021, https://www.verspreidingsatlas.nl/0319010
• Platte tonderzwam Ganoderma lipsiense. Nederlands Soortenregister, www.nederlandsesoorten.nl. Geraadpleegd op 25 november 2021